HOE LEER JE JE KIND MET GELD OMGAAN? Over zakgeld en sparen

Zakgeld krijgen en sparen.
Ze staan hier als maatjes.
Of tegenovergestelden.

Want hoe geef je je kind nu het beste zakgeld? En hoe leer je je kind sparen? Dat is niet altijd een volle spaarpot hebben. Nee, juist niet, soms gaat hij helemaal leeg.
Kinderen die leren sparen hebben daar hun hele leven profijt van. Volwassenen die als kind hebben leren sparen, kunnen nu beter met geld omgaan. En dat is fijn, toch?

Je kind krijgt een paar euro van oma. Het klusje wat hij voor oma gedaan heeft wordt zo beloond. Dat geld brandt in de zak van je kind. Dat moet eruit. Het liefst zo snel mogelijk. Je kind komt thuis met iets nutteloos. Of iets van snoep. En je voelt je schuldig. Op een bepaalde manier. Het geld van oma zo besteed. Dat kan beter. Het liefst heb je dat hij spaart voor iets wat langer meegaat. Maar hoe krijg ik hem dat aangeleerd?
Enigszins iets van herkenning? Doe dan je voordeel met de tips en trucs uit dit artikel.

Het is geen gebruiksaanwijzing. Elk kind is anders. En elke ouder ook. Misschien vind jij het helemaal niet belangrijk dat er een gedeelte naar goede doelen gaat. Of wil jij juist wel een volle spaarpot.
Ik zou zeggen, pak eruit wat voor jou handig is.

Sparen, hoe begin ik daar nu mee?

Sparen is heel handig. En verstandig. Daar zijn we het over eens. Dan moeten we vroeg beginnen.
De eerste kreeg van ons zakgeld toen hij 5 werd. Inmiddels is hij 12 en doen nummer 4 en 5 al vanaf hun geboorte mee. Niet dat ze daar iets van meekregen. Nee, ik vond het wel handig voor mezelf. Elk jaar haalde ik het geld eruit vlak voor hun verjaardag. Dat was het budget voor hun verjaardagscadeau. Stiekem een spaarpotje voor mezelf dus.
Maar dat even tussendoor.

Vanaf een jaar of 5 kan je starten met het geven van zakgeld. Maar het duurt nog wel een paar jaartjes totdat ze de waarde van geld in kunnen schatten.

Geef je kind elke week op een vast moment een vast bedrag

Dat kan 50 cent zijn, of 2 euro. Als het maar elke week hetzelfde bedrag is. Je kan natuurlijk het bedrag verhogen. Elk jaar iets erbij, of om het jaar.
Geef het geld soms in een andere vorm. Dus niet elke keer een muntje van 50 cent. Maar ook eens 2 muntjes van 20 cent en 1 van 10 cent. Heb je alleen maar groot geld? Vraag of je mag wisselen (en doe dat samen) en geef dan het zakgeldbedrag. Of laat hem het wisselgeld zelf uit de spaarpot pakken. Zo leert je kind vanzelf de verschillende waardes van de munten kennen.

Zakgeld is geen prestatieloon

Gebruik het niet als beloning of als straf. In plaats daarvan kan je naast het zakgeld nog prestatiegeld invoeren. Dan krijgt je kind een keer wat extra. Als beloning voor een goed cijfer. Of als cadeautje voor het behalen van het zwemdiploma.

Wat doet je kind met het gespaarde geld?

Geef je kind een gave spaarpot

Daar gaat het zakgeld in. En het prestatiegeld. Eigenlijk al het geld wat je kind krijgt, gaat daarin. De spaarpot staat hier op een prominente plaats in de slaapkamer. Een spaarpot is geen speelgoed.

Tijdens het winkeltje spelen deed bij mij de spaarpot weleens mee. De euro’s in een portemonnee gedaan en er werd van alles verhandeld in huis. Na het spel bleven de euro’s liggen. Hoeveel waren het er ook alweer? En mama! Hij heeft mijn euro gepakt! Sinds die keer blijft de spaarpot dicht. Totdat we naar de winkel gaan.

Stimuleer je kind te sparen voor een leuk item

In de kerstvakantie gaan we naar de winkel. Eerst was het alleen de speelgoedwinkel. Tegenwoordig is het inclusief de kringloop. We maken er een leuk dagje van.
Niet dat de spaarpot de rest van het jaar dicht blijft. Nee, zeker niet. Vaak weten ze zelf heel goed wat ze willen hebben. Momenteel zijn de jongens bij ons aan het sparen voor lego. Via marktplaats wordt dan het begeerde item bekeken en gaan er heel wat biedingen de deur uit. Hebben ze een akkoord? Dan mag mama er weer bijkomen.

Het liefst zie je natuurlijk dat je kind iets weloverwogen aanschaft. Maar dát moeten ze juist leren. En dat doen ze door vallen en opstaan. Door een miskoop.

Zelf zie ik het liefste dat ze iets kopen wat milieubewust is. Iets wat gemaakt is onder fijne omstandigheden. Met aandacht voor het milieu. Met zo min mogelijk impact op grondstoffen.
Maar dat gaat me natuurlijk niet lukken.
Je kan niet verwachten dat de verleiding valt te weerstaan. Zo kleurig, mooi en glitterig. En helemaal niet duur.
Natuurlijk krijgen je kinderen veel mee van jou. Als ik iets koop, vertel ik waarom ik het koop. Of juist niet. Niet met lange verhalen. Maar tussen neus en lippen door.
En wat het mooie is? De oudste 3 van ons gaan liever naar de kringloop of scharrelen op marktplaats. Omdat het dan niet meer gemaakt hoeft te worden.

De muntjes zijn geteld uit de spaarpot. En je loopt door de winkel. Een enthousiast kind naast je wat uit mag kiezen. Bij de kassa rekent hij zelf af.
Of het product nuttig is? Dat is nu even niet aan de orde. Geeft je kind al zijn geld uit aan een weggooiproduct waar jij niet blij mee bent en dat je over een paar weken al in moet leveren bij de milieustraat? Laat het gebeuren.
Liefst zonder dat je hem er vooraf voor waarschuwt (ah, moeilijk!).
Wat is een betere les dan het zelf ervaren?

Leer je kind spaardoelen stellen

Bedenk eerst wat je zelf belangrijk vindt. Wil je dat je kind leert geven of alles voor zichzelf te houden?
Maak niet direct een duidelijk verhaal naar je kind. Je zou kunnen leren om ook wat van zijn spaargeld aan een goed doel te kunnen geven. Stel vragen aan je kind. Wat kan je met geld doen? Wat is belangrijk in het leven? Weet je nog wat je de vorige keer had gekocht?
Laat dat kleine koppie er zelf ook eens over nadenken.

En, oeps, hoe doe jij het zelf eigenlijk? Het beste onderwijs geef je in je handelen.

Bij ons in de hal staan 5 zelfgemaakte spaarpotjes. De kinderen hadden zelf goede doelen bedacht. Voor elk goed doel een spaarpot. Zo staat er eentje van WNF. De favoriet. Dieren doen het altijd goed bij kinderen. Deze zit al aardig vol.
Elke keer als de kinderen wat voor zichzelf kopen, mag er iets in een goede-doelen-potje. Geen verplichting. Maar wel een mogelijkheid om te geven. En mama doet er ook regelmatig iets in. Natuurlijk.

Ook voor sparen en geld uitgeven zijn wij het grote voorbeeld. Kinderen leren het meeste van wat je als ouder doet. Dus niet wat je vertelt. Maar hoe je handelt. Hoe je reageert als er iemand aanbelt met een collectebus. Wat jij koopt en wat je niet koopt. En waarom. En dat is niet confronterend.
Zie het als praktisch.
2 vliegen in 1 klap.
Leven, geld uitgeven en opvoeden in één.